Van Retie

Ik heb al een paar keer geschreven over de van Gansewinkel-tak in het Belgische dorp Retie, vrueger bekend als Rethy. De tot op heden vroegste vermelding in Rethy is het huwelijk van Arnoldus van Gansewinkel, geboortig van Mierlo, met Catharina Claes. Het zal op 30 augustus 1735 een groot feest zijn geweest.

Arnoldus was zoon van Johannes Aerts (Jan) van Gansewinckel (Aertssen) en Lucia Jansse Gulden, en zijn overgrootvader was Henrick Aertssen Henssen (van Gansewinckel)

Wie Catharina Claes was is niet te achterhalen: als ik er van uit ga dat Catharina van Rethy was zijn in de doopindexen van de Sint-Martinus Parochie in Retie 3 kandidaten te achterhalen: een Catharina geboren op 9 januari 1708, eentje uit 1678 en eentje uit 1715 (de geboortemaand is niet goed te ontcijferen). Gezien de  leeftijd van Arnoldus op het moment van trouwen komt de Catharina uit 1708 het meest in aanmerking. De overlijdens- en begraafakten die (deels) bewaard zijn gebleven zijn niet bijdragend aan de speurtocht: enkele jaren ontbreken en de informatie is uiterst summier. Zo lijkt er eind 1720 een Catharina Claes te zijn overleden, maar wie van de 3 (of nog iemand anders, dat kan ook) is niet te herleiden. Het zal een mysterie blijven....

Bron: 

Huwelijksbeloften- en akten Retie: Sint-Martinus (1713-1751) folio 249

Den dienst....

Zo langzamerhand komen er steeds wat meer details naar boven van onze onbekende soldaat Arnoldus.

Even samenvatten: ik heb het sterke vermoeden dat Arnoldus de zoon was van Hendricus en Justina Joosten, die in de aktes ook wel Francijn, Francisca of Francisca Henricus Joosten genoemd wordt. Als mijn vermoeden klopt wordt Arnoldus op 8 december 1794 geboren in Mierlo. Zijn plaats in de stamboom:

In eerdere verhalen heb ik geschreven over zijn diverse pogingen tot desertie, en het stigma van 'seniel', opgelegd door de burgervader van Mierlo. In een eerdere zoektocht heb ik al eens een stamboek- registratie gevonden van deze Arnoldus.(1)

 

In deze registratie wordt beschreven dat Arnoldus in oktober 1816 aan boord gaat van het schip Christina Bernardina van kapitein Hidde Foekes Zeylstra, met als bestemming Suriname. Dat wordt bevestigd in een tweede register.(2)

Een jaar eerder, in 1815, wordt beschreven dat Arnoldus recht heeft op soldij vanwege deelname aan een veldtocht.(3)

Verder bewijs van zijn deelname aan die veldtocht in 1815, gericht tegen de Fransche Armee, vinden we in een tweede document uit september 1822.(4) Uit dit document blijkt dat Arnoldus diende in de 5e compagnie van het 27e bataljon Jagers.

De veldtocht die wordt bedoeld is de beroemde veldslag bij Waterloo, en verder bewijs voor de deelname van Arnoldus aan die historische gebeurtenis vinden we in een schrijven uit 1824, Arnoldus is dan nog steeds in dienst bij de Jagers. (5)

In oktober 1827 krijgt Arnoldus een bronzen medaille voor "Trouwen Dienst".(6)

De moraal van dit verhaal: Arnoldus begon zijn carrière als notoir deserteur, en ondanks zijn opgelegde stempel van zinneloos en seniel persoon slaagde hij er toch in levend van de slagvelden bij Waterloo terug te keren en een voorbeeldfunctie te vertonen in zijn verdere carrière in West-Indië. Toch mooi...

 

Bronnen:

1. Bron verloren gegaan in m'n archief
   
2. Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 2.10.01. Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën 1814-1849, inventarisnummer 153. 
3. Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 2.10.01, Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën, 1814-1849, inventarisnummer 3333
4. Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 2.10.01, Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën, 1814-1849, inventarisnummer 3438
   
5. Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 2.10.01, Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën, 1814-1849, inventarisnummer 3443
6. Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 2.10.01, Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën, 1814-1849, inventarisnummer 3468
   

 

 

 

Huisje, boompje, beestje...

Na het overlijden van Augustinus van Ganzewinkel in 1917 en zijn weduwe Johanna Maria van Lieshout in 1923 in Gemert, bleken Laurentius (Lau) en zijn zussen Maria Johanna (Miet) en Hendrika (Drika) behoorlijk wat bezittingen te erven. Zo was er behoorlijk wat bouwland, weiland en zelfs een dennenbosch, alles in Gemert. Ook de boerderij aan de Groeskuilen staat in de lijst.

 

Alles bij elkaar besloeg het bezit een aanzienlijke 9 hectare, 36 are en 34 centiare. In de loop der jaren werd er het één en ander geruild, verkocht en uiteindelijk verdeeld onder de drie erven.

 

 

De courant

Twee krantenartikelen uit de VS, dit keer. Helaas zijn de scans van nogal beroerde kwaliteit. Er zijn behoorlijk wat krantenartikelen uit de VS die Peter van Ganzewinkel, onze priester uit Gemert, noemen. Op vrijdag 9 juli 1971 schrijft de Virginian Pilot over het 40-jarig jubileum van Peter. Te lezen is dat Peter samen met twee klasgenoten in het laatste jaar op de Latijnse School in Gemert reageerde op een oproep priester te worden in Richmond. Voordat de reis naar de VS werd ondernomen werden de drie gevraagd eerst een studie filosofie en theologie te volgen in Fribourg, Zwitserland.

 

Enkele jaren later, op 9 april 1978, vinden we een obituary, gepubliceerd in zowel de Virginian Pilot als de Ledger Star.