De Courant

Maar niet helemaal...wel een brief. De werken van Karl Marx zijn welbekend, en de fundamenten onder het socialisme en communisme. Minder bekend zijn de briefwisselingen. In 1862 schreef een zekere Georg Friedrich Rheinlaender zo'n brief aan de destijds in Londen wonende, studerende en werkende Marx. Onderwerp was een kist die verstuurd zou moeten worden. Als goedkope expediteur wordt den dicken (het laat zich raden wat dat betekend...) Anton von Gansewinkel genoemd. Die zou kantoor houden aan 18, Buckensburg. Dit zal Bucklesbury zijn, een straat die ook nu nog bestaat in Londen. 

 

De kranten uit die tijd noemen wel een van Gansewinkel, Charles Louis, ook expediteur. Die werd in de zomer van dat jaar failliet verklaart na een akkefietje met een franse wijnboer. Wellicht is die Charles Louis de broer van Anton waar Georg Friedrich in zijn brief aan refereert. 

 

The Morning Herald, London, 16 augustus 1862

Bewijzen daarvan heb ik niet. Sterker nog, over CharlesLouis, noch Anton is iets te vinden. Dead-end dus...

De Dienst...

 

Henricus Hermanus van Gansewinkel, zoon van Leonardus van Gansewinckel en Maria Magdalena Wynen, werd op 15 september 1792 geboren en gedoopt in Cruechten. Getuigen waren Michael Wynen en Anna Maria van Gansewinckel uit Merbeck. Merbeck is een gehucht wat behoort tot Cruechten/Nederkruechten. Dat hoorde bij het Overkwartier of Opper-Gelre. In 1790 hoorde het even bij de Verenigde Nederlandse Staten of Belgische republiek. In de Franse tijd hoorde het ook bij het departement beneden-Maas. Vanaf 1815 hoorde Merbeck bij Pruisen.

Henricus trouwde op 17 april 1819 te Niederkrüchten met spinster Anna Catharina Stratener, dochter van Johann Peter Stratener en Agnes Philips,  waarschijnlijk geboren in het jaar 1800 en overleden op 13 april 1848 in Merbeck (Dl). Zij kregen 3 dochters en 2 zonen. 

Na de geboorte van de jongste zoon in 1926 neemt Henricus vrijwillig dienst in het leger. Folio 4222, stamboeknummer 12039 meldt het volgende:

Henricus Hermanus treedt op 27 januari 1827 in dienst van het leger en gaat op 20 januari naar Antwerpen als vrijwillig soldaat. Hij krijgt handgeld: 10 gulden en 50 cent. Op 9 juli 1827 wordt hij bevordert tot korporaal, en op 29 oktober 1829 tot sergeant. 

Stamboek Henricus Hermanus van Gansewinkel

Op 13 november 1829 vertrekt hij met het schip Raijmont van schipper G van den Broecke uit Vlissingen. Aan boord zijn 3 officieren en 164 minderen. Het schip komt op 26 februari 1830 aan in Oost Indie (Batavia, bron Javasche Courant 27-02-1830). Henricus sterft op 9 april 1830 in Semarang. Waarschijnlijk overlijdt hij niet tijdens gevechtshandelingen, maar zoals zovelen in die tijd aan een ziekte. Niet bekend is in welk legeronderdeel Henricus diende, wel is bekend dat er in Semarang, wat aan de noordzijde van Java ligt, meerdere bataljons waren gestationeert (emailwisseling Museum Bronbeek). Er is mogelijk nog een briefwisseling in de archieven te vinden, getuigen een notitie in het stamboek: “fr. d. a. Ex[hibitem]. 10/18 48 N 26 [  ] brief 24 Octb 1848 N.677”.

Het schip waarmee Henricus naar Java werd getransporteerd werd op 3 december 1827 te water gelaten in Antwerpen, en was dus hagelnieuw. Het was een driemaster,  lang over steven 36,88 meter, wijd 10,32 meter, hol 5,98 meter (bron: marhisdata.nl). De reis duurde zoals gezegd 105 dagen.

Camera Obscura...een update.

Dankzij een 'ver weg' van Ganzewinkel, Annemieke, fervent volgster van dit blog, en enig deductie-werk van de kant van uw genealoog zijn we weer wat wijzer geworden. Het gaat weer om de priesterwijding van Petrus van Ganzewinkel. Er kunnen weer enkele namen worden toegevoegd. 

De zittende rij betreft het gezin van Johannes van Ganzewinkel (geboren 04-02-1869, overleden op 06-09-1923 te Gemert) en Hendrica (Drieka) Jonckers [4]. Jan en Drieka trouwden op 3 februari 1896 in Gemert en kregen 9 kinderen. Ten tijde van de foto, in de zomer van 1931, waren zoons Petrus (geboren op 14-07-1898 in Gemert, overleden op 02-05-1904 in Gemert, 5 jaar oud), Petrus Maria (geboren op 30-05-1904 in Gemert, overleden op 14-02-1905 in Gemert, 8 maanden oud), Marinus Antonius (geboren op 20-09-1907 in Gemert, overleden op 29-07-1929 in Gemert, 21 jaar oud) en dochter Maria (geboren op 02-01-1900 in Gemert, overleden op 04-05-1904 in Gemert, 4 jaar oud) al overleden. Trieste gebeurtenissen dus, in een jaar tijd overleden er 3 kinderen in dit gezin. 

Moeder Hendrica Jonckers zou enkele maanden na deze opname, op 12 december 1931 overlijden.

Op de eerste zittende rij vinden we Wilhelmina van Ganzewinkel-van de Laar [1] en Henricus (Harry) van Ganzewinkel [2]. Henricus van Ganzewinkel, geboren op 10-01-1897 in Gemert, overleed op 01-09-1983 in Gemert, 86 jaar oud. Henricus trouwde, 25 jaar oud, op 12-01-1922 in Gemert met Wilhelmina van de Laar. Wilhelmina werd geboren op 02-01-1899 in Gemert, als dochter van Theodorus van de Laar en Nicolasina Bolwerk. Wilhelmina is overleden in 1952. Harry en Wilhelmina kregen 9 kinderen, waarvan er 3 oud genoeg waren om de priesterwijding mee te maken én fotogeniek genoeg werden bevonden. Het gaat om Hendrika (Riek) [5] van Ganzewinkel, geboren op 23-06-1922 in Gemert. Haar jongere broer Johannes Theodorus (Jan) van Ganzewinkel [3] werd geboren op 02-11-1923 in Gemert. Na Johannes werd Theodorus geboren in dit gezin, maar deze jongeman overleed net na zijn eerste verjaardag in 1926. Dochter Theodora van Ganzewinkel [7], geboren op 17-03-1926 in Gemert geeft wel acte de presence. Zoons Nicolaas Petrus (welke zijn nageslacht liet opgroeien in Canada), Adrianus Maria en Petrus Antonius staan niet op deze foto. Petrus Antonius werd geboren in 1931, maar of Wilhelmina op de foto nog zwanger is valt niet vast te stellen gezien de alles verhullende kledij.

Het feestvarken zelf, Petrus [6], zit naast zijn moeder. Daarnaast vinden we Johannes Fransiscus (Jan) van Ganzewinkel [8], geboren op 06-04-1910. Jan trouwde op  06-08-1934 met Maria Theodora van Doorn uit, en in Veghel. Naast Jan zit jongere zus Elisabeth [9], die op 29-09-1931 in Gemert trouwde met Johannes Janssen uit Boekel.

De op één na laatste zittende persoon, en zoon uit het gezin van Johannes van Ganzewinkel en Hendrica Jonckers, is Martinus Bertrandus [10], geboren op 05-07-1912 in Gemert, die zich zou ontwikkelen tot Zeelands bekendste kapper.

Wat wisten we al: 
Hendrika (Drieka) Scheepers- van Ganzewinkel [13]
Miet van den Eynde [14]
Laurentius van Ganzewinkel [28]
Johanna Maria van Ganzewinkel-van de Burgt, vrouw van Lau [29] 
Johannes Scheepers (echtgenoot van Hendrica van Ganzewinkel) [37]
Norbertus Heesakkers (echtgenoot van Maria Johanna Van Ganzewinkel) [38]

Uit d'Oude Doosch...

Gimmert, RK Jongensschool St Jan Baptist de la Salle (beter bekend als Komschool). Het is 1950 of 1951. Gerrit van Ganzewinkel, zoon van Laurentius. Onderste rij, tweede van links. Onmiskenbaar, niks veranderd.

Camera Obscura

Bovenstaande foto is al enkele keren voorbijgekomen. Vandaag is boven tafel gekomen wanneer en bij welke gelegenheid de foto is genomen. Het gaat om de priesterwijding van Petrus (Piet) van Ganzewinkel (nr 6 op de foto), in 1931. Bron: Gemerts Heem, nummer 1, lente 2013, blz 16.

Over goed snoepgoed...soms hedder tebak van.

De tak van de van Ganze(n)winkels die in Aarle Rixtel neerstreek is vooral bekend van snoepgoed. Goed snoepgoed. Maar ook tabak en andere kruidenierswaren. We hebben het over het snoep- en tabakwinkeltje van Jan van Ganzenwinkel en de kruidenierszaak van zijn tante, Jaantje.

Jan van Ganzenwinkel werd geboren in 1944 als zoon van Hendricus van Ganzenwinkel. Vanaf 2-jarige leeftijd woonde hij bij zijn tante, Jaantje, die een kruidenierszaak had aan de Dorpsstraat 76. In 1966 ontmoette Jan zijn vrouw, Elly vd Heuvel. Met haar kreeg hij zijn zonen Harold (24-02-1972) en Pieter (30-11-1973). Pieter verongelukte op 18-10-1996.
In 2007 ging de snoep- en tabakwinkel op slot, maar inmiddels is winkel 'Jantje' uit de as verrezen. Ander pand, andere eigenaresse, wel met de geest van Jan, Elly en Jaantje.

Het originele pand van Jantje bestaat nog, en de kruidenierszaak van Jaantje werd Welten's Bazaar. Ook dat pand bestaat nog. Wim Daniels, linguistisch duizendpoot, schrijver en acteur uit Aarle Rixtel, schreef overigens een mooi stukske over de oorsprong van de term 'winkel'. Vaste lezers van dit blog zal de materie bekend voorkomen.

Jaantje van Ganzenwinkel

Het Mysterie van....

De Citadel in Den Bosch huisvest tegenwwordig het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC). Gisteren stuitte ik daar op stukken van de krijgsraad. Dat voorspeld weinig goeds, over het algmeen. Het gaat om Arnoldus van Ganzewinkel, geboortig van Mierlo, 27 july 1796. Zoon van Hendricus en Francijn. In de DTB boeken van Mierlo die 1796 bestrijken is deze Arnoldus niet te vinden. De enige Arnoldus die we kennen uit het laatste decennium van de 18e eeuw is geboren op 18 december 1794. Broer van, jawel, onze Willibrordus uit het leger van Napoleon. De moeder van deze Arnoldus wordt Justina, maar ook Francina genoemd....

Stamlijst Arnoldus van Ganzewinkel, Den Bosch, 2 augustus 1814

De Arnoldus waar de stukken van de krijgsraad over handelen stond terecht vanwege desertie. De stukken verdienen nog een grondige analyse, maar zekerheid over de identiteit van Arnoldus ga ik daar niet in vinden. Zeker is wél dat het weer een mooi verhaal wordt, over een als losbandig persoon bekend staande van Ganzewinkel, die uiteindelijk scheeps ging en mogelijk met de Oosterzon naar Batavia is vertrokken...wordt vervolgd.